Sunday 4 November 2007

Gõ tiếng Việt với Mac OS X - Breaking News: Unikey đã được tích hợp vào Leopard...


Mac OS X tích hợp font Unicode trong nhân hệ điều hành nên chỉ cần có bộ gõ là dùng được. Thú vị là bộ gõ tiếng Việt phổ biến nhất trên Mac OS X từ trước đến nay (theo kiến thức chủ quan ) được viết bởi một người nước ngoài, Gero Herrmann - nghe tên có vẻ như người Đức, ko biết có đúng ko.

Để sử dụng bộ gõ này, vào trang web cá nhân của Herrmann ( http://homepage.mac.com/herr/ ) và tải file thích hợp về (Vietnamese-2.0.1.dmg (821 KB) cho Mac OS X 10.3 và mới hơn, Vietnamese-1.6.dmg (321 KB) and UVConverter-1.1.3b.dmg (332 KB) cho Mac OS X 10.2 và cũ hơn), mount và tiến hành cài đặt bình thường. Sau đó vào System Preferences => International, chọn Input Menu, sau đó cuộn xuống gần cuối và tick vào ô Vietnamese-Telex hoặc ô tương ứng với kiểu gõ quen thuộc (VPS, VNI, ISC, etc). Sau đó tick vào ô Show input menu in menu bar để hiện kiểu gõ hiện thời (và thay đổi nó) tại góc trên bên phải của thanh menu trên màn hình chính. Để chuyển đổi giữa các kiểu gõ chỉ việc bấm vào vị trí này và chọn kiểu mong muốn.

Bộ gõ của Herrmann làm việc ổn định và chính xác. Điểm bất tiện duy nhất là bộ gõ này ko có chức năng tự bỏ dấu như phần lớn các bộ gõ trên Windows, người dùng phải tự xác định và gõ phím thích hợp để được bỏ dấu đúng. Điều này có thể khiến người mới chuyển từ Windows sang Mac thấy khó chịu nhưng nếu để tâm một chút thì sẽ làm quen khá nhanh chóng. Ở đây ko có vấn đề khó hơn hay dễ hơn mà chỉ đơn thuần là thói quen vì cách bỏ dấu tiếng Việt chỉ gói trong một vài luật mà thôi.

Tuy nhiên, những ai ko muốn hoặc thấy khó khăn trong việc chuyển thói quen gõ phím sẽ vô cùng hạnh phúc khi biết rằng phiên bản Mac OS X mới - Leopard 10.5, bộ gõ Unikey đã được tích hợp vào hệ điều hành. Để kích hoạt nó, vào System Preferences => International, chọn Input Menu như trên, cuộn dần xuống và tick vào ô Vietnamese Unikey. Kiểu gõ ngầm định là Simple Telex nhưng người dùng có thể chọn Telex (ko biết khác gì với Simple Telex) hoặc VNI, VIQR tùy theo thói quen. và thế là WOW, no more complain các cô em nhé, khà khà. Nhưng mà phải upgrade lên L eopard đã.

Nhìn cái tên Vietnamese Unikey đoán là họ tích hợp bộ gõ của anh Phạm Kim Long, ko hiểu có đúng ko? Nếu đúng thì tự hào quá, còn nếu ko thì... tò mò quá, hahaha. Phải gửi mail hỏi bác Phạm Kim Long mới được .

Kinh nghiệm cá nhân (sau 2 ngày ) cho thấy dường như bộ gõ Unikey trên Mac còn thông minh hơn bản trên Windows ở chỗ nó cố gắng phát hiện người dùng đã gõ 1 từ tiếng Anh hay tiếng Việt để quyết định có điền dấu tiếng Việt hay ko. Ví dụ để gõ từ "Leopard", ngườu dùng vẫn nghĩ là phải gõ "L-e-o-p-a-R -R-d" (2 chữ R) nhưng thực tế chỉ cần gõ "L-o-e-p-a-r-d" mà thôi vì thông qua mấy chữ đầu tiên, bộ gõ đã nhận ra người sử dụng đang gõ một từ tiếng Anh rồi! Tương tự khi gõ từ Vietnamese cũng ko cần gõ S 2 lần. Tuy nhiên có thể tính năng này đã có trên Unikey cho Windows nhưng vì lâu ko dùng nên ko rõ, có gì xin comment để bổ sung (xung).

Cám ơn bác Gero Herrmann, anh Phạm Kim Long, bác Steve Jobs và... người đọc blog này !!!

Wednesday 1 August 2007

MacTracker - Lịch sử Apple trong tay bạn

Đây là phần mềm lưu trữ thông tin tóm lược về TOÀN BỘ các sản phẩm của Apple từ xưa đến nay. Người sử dụng có thể tìm thấy thông tin của từng dòng sản phẩm Mac, từ máy tính Apple Lisa đến MacBook Pro hay MacPro, từ thiết bị hỗ trợ cá nhân Newton đến màn hình Studio Display, từ máy in ImageWriter đến webcam iSight... Đối với mỗi dòng sản phẩm, các thông số chi tiết như ngày giới thiệu, ngày ngừng sản xuất, tốc độ bộ BXL, kích thước màn hình, độ phân giải, dung lượng bộ nhớ trong, đĩa cứng, thời lượng sử dụng pin,... được tổ chức tốt và dễ theo dõi. Phần mềm còn lưu trữ hình ảnh và nhạc khởi động cũng như một ghi chú lịch sử tóm lược của từng sản phẩm. Ngoài ra, MacTracker tự động phát hiện model sản phẩm bạn đang sử dụng (máy tính đang chạy chính MacTracker) và cho phép bạn ghi chú các thông tin riêng, ví dụ lịch bảo dưỡng.

MacTracker là một tiện ích thú vị, hữu ích nên có cho mọi ngưòi dùng Mac.

Trang chủ và download: http://mactracker.dreamhosters.com/
Kích thước: 19.4 MB

Tuesday 31 July 2007

Xee - Tiện ích xem ảnh, ACDsee của MAC

Trên Windows, hầu như mọi người đều biết đến tiện ích xem ảnh ACDSee hoặc Image Preview. Trên Mac, Xee là phần mềm thực hiện tính năng tương tự.

Xee tận dụng phần cứng đồ họa của máy Mac và chuẩn OpenGL để hiển thị ảnh nên hình ảnh hiển thị rõ, sắc nét, có thể phóng to, thu nhỏ, xoay một cách nhanh chóng và trơn tru. Xee hỗ trợ rất nhiều định dạng ảnh, đồng thời cho phép convert (chuyển đổi) giữa các định dạng đó một cách dễ dàng. Chương trình còn hiển thị thông tin meta của ảnh (EXIF) cho biết ảnh được chụp khi nào, bởi máy ảnh gì, các thông số khi chụp,...; đây là một điểm khá thú vị và đôi khi có thể gây ngạc nhiên cho bạn bè.

Nhìn chung, Xee là tiện ích nhỏ gọn không thể thiếi cho ngưòi dùng Mac.

Trang chủ và download: http://wakaba.c3.cx/s/apps/xee.html
Kích thước: 1.3MB
Chú ý: Tại trang này, bạn có thể download cả source code (mã nguồn) của chương trình.

File Mutation - Chuyển đổi định dạng file ảnh

Chuyển đổi định dạng ảnh là một thao tác khá quan trọng đối với nhiều người sử dụng máy tính, nhất là trong trường hợp chuẩn bị file ảnh để gửi qua mail cho bạn bè, hay post lên blog, lên các trang web chia xẻ ảnh. Phần mềm Preview đi kèm MacOS có chức năng chuyển đổi nhưng khá hạn chế. Do vậy, File Mutation là một lựa chọn thay thế tốt.

File Mutation đọc các định dạng sau: PICT, BMP, GIF, JPEG, JPEG2, SGI, TGA, PDF, PNG, TIFF, TEXT, QuickTime Image, MacPaint, Photoshop, PSD.

Chương trình có thể chuyển đổi sang các định dạng: PICT, PSD, BMP, JPEG, PNG, TIFF

Mặc dù rất hữu ích, điều hơi dở hơi của File Mutation là ở chỗ, nó là một tiện ích tốt, làm việc với file ảnh, thế mà biểu tượng (icon) của nó lại quá... xấu.

Trang chủ và tải về: http://www.retropalette.com/rpfilemut.htm
Kích thước: 2.0MB

Monday 30 July 2007

TextWrangler - Trình soạn thảo văn bản gọn gàng và mạnh mẽ

TextWrangler là một trình soạn thảo văn bản gọn gàng và rất mạnh mẽ trên MAC. Là sản phẩm của Bare Bones Software, được coi như anh em của BBEdit - trình soạn thảo có truyền thống và từng giành nhiều giải thưởng, nhưng đắt tiền, cũng của Bare Bones Software, TextWrangler thích hợp cho người sử dụng bình thường cũng như các lập trình viên và người quản trị hệ thống trên UNIX. Chú ý rằng TextWrangler từng là phần mềm thương mại và mới chuyển thành miễn phí gần đây.

Một số tính năng nổi bật:
  • Hỗ trợ giao diện tab (mở nhiều file cùng lúc trên các tab khác nhau, ko mở nhiều cửa sổ).
  • Hỗ trợ dòng rất dài (hữu ích trong một số trường hợp, ví dụ xử lý text biểu diễn chuỗi gen sinh học).
  • Khả năng so sánh file.
  • Làm việc (mở, soạn thảo, ghi) trực tiếp với các file trên FTP và SFTP server ở xa.
  • Tính năng tìm kiếm và so sánh mạnh mẽ và linh hoạt (gần như macro).
  • Tự động đánh số/bỏ đánh số dòng, sắp xếp các dòng và loại bỏ dòng trùng lặp.
  • Phân biệt bằng màu sắc cú pháp cho một số ngôn ngữ lập trình như Java, C, HTML.
  • Hỗ trợ chế độ dòng lệnh (?)
  • Tuân theo kiến trúc open plug-in cho phép "gắn thêm" các tính năng mới.
TextWrangler thực sự là một trình soạn thảo text hữu ích và mạnh mẽ cho các mục đích hàng ngày.

Trang chủ: http://www.barebones.com/products/textwrangler/
Tải về: http://www.barebones.com/products/textwrangler/download.shtml
Kích thước: 9.7MB

Wednesday 4 July 2007

Firefox - Một trình duyệt web tốt nhất

Trên Windows, đôi khi bạn bị lỗi font tiếng Việt với IE và không thể đọc email, blog, web tiếng Việt, chỉ thấy 1 đống mã như giun như dế. Vấn đề là IE ko hỗ trợ Unicode tốt lắm. Và nếu trên Windows, bạn đã biết đến Firefox thì bạn sẽ hoàn toàn thoải mái dùng phần mềm tuyệt diệu này trên Mac. Nhưng nếu bạn chưa từng dùng Firefox thì cũng đừng lo, sau 10' bạn sẽ thấy nó thật tuyệt diệu.

Các tính năng chính:
  • Duyệt web tốc độ cao hơn. Tôi đã làm thí nghiệm mở 1 trang web bằng IE, Safari, Opera và Firefox thì Firefox về nhì, sau Safari, tuy nhiên Firefox có những tính năng khác mà Safari ko sánh được.
  • Hỗ trợ Unicode tốt. Unicode được hỗ trợ từ mức HĐH trên Mac nên các font Việt, Trung, Nga, Nhật, Hàn, ... đều được hỗ trợ rất tốt. Tôi chưa từng gặp bất cứ trục trặc nào về font chữ với Firefox cả.
  • Hỗ trợ tính năng duyệt tab. Cho phép ngưòi dùng mở nhiều trang web khác nhau theo các tab. Điều này hạn chế số cửa sổ mở trên màn hình. IE phiên bản mới đã tích hợp thêm tính năng duyệt tab này.
  • Hỗ trợ plug in của hãng thứ 3. Đây là điều khiến Firefox vượt lên hẳn so với các trình duyệt đối thủ. NSD Firefox có thể cài đặt thêm hàng trăm tiện ích miễn phí giúp nâng cao hiệu năng khai thác, ví dụ chặn cửa sổ pop-up (Bulit-in), ngăn chặn quảng cáo + flash (AdBlock Plus), quản lý tab (Tab Mix Plus), hỗ trợ download (DownThemAll), soạn thảo blog (ScribeFire),vv.
  • Mã nguồn mở. Cho phép NSD có kiến thức kỹ thuật hay đổi mã nguồn phục vụ mục đích riêng. Chính vì thế mà đã có các bản Firefoxx tối ưu cho từng loại bộ xử lý ra đời (xem http://www.beatnikpad.com/archives/2007/07/02/firefox-2004).
  • Vân vân và vân vân
Hãy thử và cảm nhận "con cáo lửa" Firefox.

Trang chủ và tải về: http://www.mozilla.com/en-US/firefox/
Kích thước: 17 MB

Thursday 28 June 2007

xPad - Không chỉ là soạn thảo

xPad vốn được bán với giá $12.5, giờ đã được nhóm phát triển cho sử dụng miễn phí!

xPad là phần mềm soạn thảo văn bản đơn giản, gọn nhẹ nhưng có khá đầy đủ các tính năng thiết yếu nhất. xPad quản lý các văn bản đang soạn bằng giao diện tab theo chiều dọc, cho phép gán văn bản theo thể loại (category) với màu sắc tương ứng, đồng thời hiện/ẩn một cửa sổ nhỏ chứa các thông tin về tài liệu hiện thời rất thuận lợi cho việc quản lý, đối chiếu văn bản. xPad hỗ trợ tiếng Việt một cách hoàn hảo.

Nếu ko cần đến một hệ soạn thảo quá mạnh mẽ (và cồng kềnh) thì xPad là một sự lựa chọn hiệu quả.

Trang chủ: http://getxpad.com/
Tải về: http://getxpad.com/download/
Kích thước: 707 KB

MACAM - Driver webcam đa dụng

iSight của Apple tất nhiên là quá xịn rồi nhưng cái giá trên £100 (hàng second hand trên eBay tại UK) ko hề hấp dẫn chút nào. Trong khi đó ko phải hãng sản xuất webcam nào cũng cung cấp driver cho Mac.

Macam là một giải pháp "trên cả mơ ước" cho vấn đề này: Phần mềm miễn phí, nhỏ gọn và hỗ trợ hàng mấy trăm loại webcam, kể cả một số nhãn hiệu rất ko phổ biến hoặc hàng Tàu rẻ tiền, hàng ko rõ xuất xứ! Để kiểm tra model webcam của bạn có được hỗ trợ ko, hãy click vào đây.

Trang chủ: http://webcam-osx.sourceforge.net/cameras/index.php
Tải về: http://webcam-osx.sourceforge.net/downloads.html
Kích thước: 3.3 MB

Monday 25 June 2007

Books - Quản lý kho sách của bạn

Books là phần mềm miễn phí, mã nguồn mở giúp bạn quản lý bộ sưu tập sách một cách hiệu quả. Người sử dụng có thể tạo các danh sách và danh sách thông minh để lưu trữ, tìm kiếm theo chủ đề, từ khóa, tác giả,... Khi nhập thông tin về sách, người sử dụng chỉ cần nhập vào một/một số mục rồi bấm nút QuickFill, chương trình sẽ tự động tìm kiếm trên Amazon, dựa vào thông tin đã nhập để đưa về chính xác cuốn sách bạn có. Nếu có hơn 1 cuốn sách thỏa mãn các mục thông tin nhập vào, phần mềm sẽ cho phép bạn chọn trong số các cuốn sách đó. Nhân tiện, số ISBN mà nhiều ngưòi (trong đó có tôi :-D) ko biết dùng để làm gì có thể dùng để tìm ra đúng chính xác một cuốn sách.

Trang chủ: http://books.aetherial.net/wordpress/
Tải về: http://books.aetherial.net/downloads/Books_3.0.5.tbz
Kích thước: 6.8 MB

DVDManager - Quản lý bộ sưu tập đĩa DVD

Nhóm Fennel Software cung cấp một giải pháp quản lý bộ sưu tập DVD khá hấp dẫn. Giống Delicious Library ($40), phần mềm cho phép nhập, tra cứu từ internet, lưu trữ, tìm kiếm thông tin trong bộ sưu tập DVD của bạn (tất nhiên bạn có thể dùng quản lý các file video download từ internet ;-) ). Chương trình còn giúp theo dõi việc mượn, cho mượn, cho thuê đĩa trong bộ sưu tập - tất nhiên với điều kiện bạn là người cẩn thận...

Trang chủ: http://dvdmanager.free.fr/
Tải về: http://dvdmanager.free.fr/fennelDVDManager167.dmg
Kích thước: 1.5 MB

Tuesday 19 June 2007

Adium - Chat với mọi người trên thế giới

Ở Việt Nam, Yahoo Messenger là phần mềm chat phổ biến nhất. Tuy nhiên, khi có bạn bè nước ngoài, ta sẽ thấy ít ai sử dụng Yahoo Messenger. Adium là phần mềm chat "tất cả trong một" hỗ trợ hầu hết giao thức nhắn tin tức thời phổ biến nhất, bao gồm MSN messenger, IRC, ICQ, AOL Messenger, QQ, Jabber, GoogleTalk, Bonjour, Lotus Sametime, Novell Groupwise, Gadu-Gadu,... và tất nhiên, Yahoo Messenger :-D.

Phần mềm có giao diện gọn gàng, hỗ trợ tab cho mỗi cửa sổ chat, truyền file,... Điểm yếu lớn nhất của Adium có lẽ là không hỗ trợ webcam :-(

Trang chủ: http://www.adiumx.com/
Tải về: http://www.adiumx.com/download.html
Kích thước: 13.2 MB

Pathway - Mọi con đường đều dẫn về... Wikipedia

Pathway mới giành vị trí runner-up cho nhóm "Best Student Products" của giải thưởng Design Awards 2007 do Apple tổ chức.

Nếu bạn thường tra cứu trên Wikipedia, bạn sẽ thấy Pathway là một phần mềm rất hữu ích: Bạn tra cứu một từ khóa và Pathway tải về trang Wiki tương ứng - điều này ko khác gì so với tra cứu Wiki qua web. Nhưng giờ hãy đưa chuột lên nút mới tạo trong Pathway, bạn sẽ thấy hiện ra các đề mục thông tin liên quan trực tiếp đến mục từ vừa tra cứu. Thử bấm vào một đề mục, trang Wiki tương ứng được tải về và một liên kết tới đề mục gốc được tạo ra.

Cứ như vậy, Pathway cho phép tra cứu Wiki và lập nên một mạng lưới đề mục, giúp bạn hiểu rõ vấn đề quan tâm. Pathway còn cho phép lưu lại toàn bộ thông tin trên mạng lưới, thuận lợi cho việc sao chép, lưu trữ.

Hiện tại Pathway mới hỗ trợ các trang Wikipedia tiếng Anh, Pháp, Italia, Tây Ban Nha, Đức và Hà Lan. Một ai đó sẽ viết bản tương tự cho Wikipedia tiếng Việt chăng? ;-)

Trang chủ: http://pathway.screenager.be/
Tải về: http://pathway.screenager.be/download/
Kích thước: 2.8 MB

VLC - Nghe nhạc, xem phim trên Mac

VLC là phần mềm đa phương tiện miễn phí, thuộc loại mềm dẻo nhất từng được biết đến. Ngoài khả năng chơi nhiều định dạng âm thanh cũng như video (ví dụ: MPEG-1, MPEG-2, MPEG-4, DivX, mp3, ogg, ...), VLC còn có thể chơi đĩa DVD, CD và một số giao thức multimedia dạng streaming. Phần mềm này còn có thể sử dụng như một máy chủ để truyền đi các dòng multimedia dưới dạng unicast hoặc multicast trên mạng IPv4, IPv6. VLC hỗ trợ file phụ đề dạng SUB hay SRT kèm theo các file video (là tính năng mà nhiều phần mềm khác, ngay cả QuickTime, không có).

Cuối cùng, VLC không chỉ chạy trên Mac mà có các bản chạy trên Windows, Linux, Solaris, BeOS, vv. Tính đến nay (13:10 19 June 07) đã có 21.026.883 lượt download VLC tính riêng từ trang chủ và trung bình mỗi giây có thêm khoảng 1.6-2 lượt download.

Trang chủ: http://www.videolan.org/vlc/
Tải về: http://www.videolan.org/vlc/download-macosx.html
Kích thước: 13.9 MB (PPC), 14.2 (Intel), 23.3 (UB)

Monday 18 June 2007

Gõ tiếng Việt trên Mac

Với người dùng Việt Nam thì một bộ gõ tiếng Việt là điều vô cùng cần thiết khi sử dụng máy tính. Hệ điều hành MacOSX tích hợp Unicode từ mức hệ thống nên tiếng Việt được hỗ trợ hiển thị rất tốt.

Về bộ gõ, có lẽ sản phẩm tốt nhất là bộ Vietnamese Keyboard Set của Gero Herrmann, hỗ trợ các kiểu gõ Telex, VPS, VNI, AZERTY. Bộ gõ này còn cho phép soạn thảo chữ Nôm bằng cách kết hợp với bộ gõ tiếng Trung dạng truyền thống (Traditional Chinese).

Trang chủ: http://homepage.mac.com/herr/
Tải về: http://homepage.mac.com/herr/Vietnamese-2.0.1.dmg (UB)
Kích thước: 821 KB

Ngoài ra còn có bộ gõ tiếng Việt theo chuẩn VPS của Hội chuyên gia Việt Nam (yêu cầu MacOS classic và bộ font VPS); bộ MacVNKey cho phép gõ tiếng Việt trên MacOS classic. Tôi không có điều kiện test hai gói phần mềm này. Mọi ngưòi có thể tham khảo tại đây:

VPSKey: http://vps.org/rubrique.php3?id_rubrique=74
MacVNKey: http://macvnkey.sourceforge.net/

NeoOffice - Bộ phần mềm văn phòng hoàn chỉnh

Hầu như mọi người sử dụng máy tính đều cần đến một bộ phần mềm văn phòng. NeoOffice là gói phầm mềm văn phòng miễn phí, mã nguồn mở cho Mac dựa trên bộ OpenOffice. NeoOffice bao gồm các thành phần:

1. Writer - Soạn thảo văn bản (như Word)
2. Calc - Bảng tính (như Excel)
3. Impress - Làm trình diễn (như PowerPoint)
4. Draw - Vẽ hình, sơ đồ, biểu đồ
5. Base - Cơ sở dữ liệu (như Access)

NeoOffice tương thích và có thể đọc/ghi các file theo định dạng Office của Micro$oft.

Nếu bạn có hạn chế về ngân sách và/hoặc không thích Micro$oft và/hoặc ủng hộ giới phần mềm miễn phí, NeoOffice là một lựa chọn tốt.

Trang chủ: http://www.neooffice.org/neojava/en/index.php
Tải về: http://www.neooffice.org/neojava/en/maindownload.php
Kích thước: Khoảng 148 MB

Friday 1 June 2007

Cách thức tham gia phát triển

Mục tiêu phổ biến phần mềm miễn phí cho người dùng Việt Nam đòi hỏi quá trình xây dựng và cập nhật blog lâu dài, kiên trì. Do mục tiêu mang tính cộng đồng, đồng thời do những hạn chế cá nhân, tôi rất mong được mọi người tham gia phát triển dự án. Hiện tại, các bạn có thể chung sức theo quy trình sau:

Gửi email tới địa chỉ freeware4all@gmail.com với định dạng:

  1. Tiêu đề: Tên HĐH: Windows/Mac/Palm - Tên phần mềm - Tóm tắt chứng năng
  2. Nội dung:
  • Ảnh (logo) phần mềm
  • Mô tả các chức năng chính
  • Địa chỉ trang chủ
  • Địa chỉ tải về, kích thước file cài đặt
  • Ghi chú (nếu có)
  • Danh mục từ khóa.
Các bạn có thể tham khảo blog phần mềm miễn phí cho Mac để có ví dụ minh họa.

Tôi sẽ biên tập lại nội dung email và chịu trách nhiệm post lên blog, chỉnh sửa từ khóa cho thống nhất.

Bài post sẽ ghi rõ tên/nickname/điạ chỉ email của người gửi email.

Mong các bạn góp ý và hưởng ứng.

Freeware4All